Pandemi döneminde Türkiye’de kitap yayıncılığı söyleşi serisinde bu kez Öğr. Gör. Cem Sökmen’in konuğu Ötüken Neşriyat Genel Müdürü Ertuğrul Apay.
Ötüken Neşriyat pandemi sürecini nasıl karşıladı?
Pandemiye bağlı kısıtlamalar açıklandıktan birkaç gün sonra 15 Mart’ta yayınevimizin web sitesinden yeni bir kampanyayı ilan ettik. Bu kampanya okuyucular tarafından beklediğimizden büyük bir ilgi gördü ve 10 Mayıs 2020’ye kadar devam etti. Bu dönemde okuyucunun internetten kitap satın alma oranı bariz bir biçimde arttı. Önceki yılları Mart-Nisan-Mayıs ayı satış ortalamasını yakalayan hatta biraz da geride bırakan bir periyodu yaşadık. Yayınevinin sosyal medya hesaplarından yaptığımız paylaşımlar kampanyaya ivme kazandırdı. Normal şartlarda bu aylarda ülkenin değişik şehirlerinde kitap fuarları gerçekleştirilecekti. İnternet satışları kitap fuarlarının iptal edilmesinden kaynaklanan eksikliği de gidermiş oldu.
Pandemi, yayınevinin yayın programında ötelemelere sebep oldu mu?
Kısıtlamalar başladığında, önceden planlanmış ve baskıya hazır durumda bulunan 15 yeni kitabımız vardı. Bunları matbaada bekletmeden satışa sunduk. Ancak Nisan ayını daha kontrollü geçirip sadece 2 kitap yayınladık. Bu süreçte editörlerimiz evden çalışmaya devam etti. Nisan ayının sonunda, geçen 45 günlük süreci değerlendirdiğimizde internetten kitap satışındaki başarı somut biçimde karşımızdaydı. Bu yüzden Mayıs ayında normal şartlar içindeymiş gibi yeni kitapları yayınlamaya devam ettik. Böylece Mayıs’tan Eylül’e 4 ay içinde 50 yeni kitabı okuyucuyla buluşturduk.
Bu süreçte yayınevine gelen yeni kitap dosyalarında bir düşüş oldu mu?
Yayınlanma talebiyle bize gelen dosyaların sayısında herhangi bir düşüş yok, her zamanki sayılarda devam ediyor. Çok sayıda yeni kitap çıkarmamıza rağmen, yayın programında ötelemeler yapmak zorunda kaldık. Ancak bunun tek sebebi salgın süreci değil. 2017’de yapılan müfredat değişikliği ders kitabı yayıncılarını ciddi biçimde etkiledi. Ders kitabı yayıncıları büyük bir potansiyel üzerinden iş gördükleri için yaşanan sıkıntı sadece onları değil kitap dağıtım firmalarına da zarar verdi. Türkiye’nin en büyük dağıtım firmalarından biri bu gelişmelerin etkisiyle konkordato ilan etti. Bu sonuç hemen hemen bütün kültür yayıncılarını olumsuz etkiledi. Bununla birlikte 2018 Ağustos’undan beri döviz kurunda yaşanan dalgalanmalar başta kâğıt fiyatları olmak üzere maliyetleri arttırdı. Bu da yayıncılık piyasasında 2 yıldır bütün dengelerin yerinden oynamasına sebep oldu.
Üniversiteler, güz dönemini uzaktan eğitimle gerçekleştireceklerini açıkladılar. Bu şartlara göre yeni tedbirler veya projeler düşündünüz mü?
Şu anda üniversite öğrencilerine yönelik kitaplarımızla ilgili bir öngörüde bulunmak için erken. Ancak Mart-Haziran arasındaki dijital ders döneminde hocaların kitap tavsiyesinde bulunmaya ve kaynak kitapları öğrencilerine tanıtmaya devam ettiğini biliyoruz. Ekim ayında –online de olsa- yeni eğitim sezonu başlayınca bir hareketliliğinin yaşanacağını düşünüyoruz. Bu yüzden Ekim ayında başlamak üzere yeni bir internet kampanyası yapmayı planlıyoruz. Bu yeni kampanyada sunacağımız avantajlarla korsan kitaba yönelmenin önüne geçmeyi amaçlıyoruz.
Söyleşi: Öğr. Gör. CEM SÖKMEN