Cem Sökmen hocamız Pandemi döneminde Türkiye’de kitap yayıncılığı söyleşi serisinde bu kez Dergah Yayınları Genel Müdürü Asım Erverdi’yi ağırlıyor.
- Pandemi sürecinin genelde yayıncılığa özelde Dergah Yayınları’na etkileri nelerdir?
Bildiğiniz gibi 12 Mart günü gelen resmi açıklamalardan sonra 16 Mart 2020 Pazartesi günü itibarıyla Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullar ve üniversiteler yüz yüze eğitimden dijital eğitime geçti. Belirli yaş aralıklarına gelen sokağa çıkma kısıtlamaları ve sosyalleşme mekânlarının kapanması doğal olarak kitabevlerinde yapılan kitap satışlarını etkiledi. Biz kısıtlamalar başladığında kitap satışlarımızın sert bir düşüş yaşayacağını tahmin ediyorduk. Fakat internet üzerinden yapılan kitap alımları kitabevleri tarafındaki eksikliği giderici bir işlev gördü. İnternetten kitap almanın kitaba ulaşmada tek seçenek haline geldiği günlerde, okuyucun nezdinde ismi ve eserleri etrafında belirli bir kanaat bulunan yazarların öne çıktığını görmüş olduk. Bu yöneliş, bizim gibi yayıncılık birikimi “long-seller” kitaplarla oluşan yayınevleri açısından olumlu bir gelişmeydi. Popüler isimler etrafında “best-seller” kitaplarla yayıncılık yapan yayınevleri açısından ise zincir mağazaları ve diğer kitabevlerinde büyük bir satış potansiyeli söz konusuydu.
- Siz sadece yayınevi değil aynı zamanda kitabevi işletmeciliği de yapıyorsunuz. Konuyu sadece kitabevleri açısından değerlendirdiğinizde neler söyleyebilirsiniz?
Dergah Yayınları ile birlikte, Cağaloğlu ve Edirne’de iki şube olarak işlettiğimiz Ana Kitabevi mağazaları perakende satış noktaları olarak faaliyette bulunuyor. Kitabevlerinin yaşadığı düşüşe yukarıda işaret etmiştim. Ancak kitabevlerinin yaşadığı sıkıntının bizim kurumsal tecrübemiz bağlamında ikinci bir boyutu daha var. Edirne’deki şubelerimizden biri Trakya Üniversitesi Balkan Yerleşkesi içinde olduğundan hemen 12 Mart günü itibarıyla bu mağaza işlevsiz hale geldi. Türkiye’nin pek çok üniversitesinde yerleşke alanında bulunan mini-çarşılarda faaliyet gösteren kitabevleri salgın sürecinden etkilenmiş durumda.
- İnternetten kitap satışında ne gibi sorunlar yaşandı?
Kitap satış siteleri ve yayınevlerine ait kitap satış sitelerinin kapasitesi böyle bir dönemde yükselen siparişleri karşılayacak durumda değil. Yayıncılığın önemli bir ayağı olan kitap dağıtım firmalarında da benzer sorunlar yaşandı. İnternetten yapılan genel ürün alışverişinin kargo firmalarında meydana getirdiği yoğunluk da siparişlerde gecikmelere sebep oldu.
Bazı yayınevleri kendilerine ait satış sitelerinin faaliyetini bir süreliğine durdurmak zorunda kaldı. Bilinen pek çok kitap satış sitesi de dağıtım ve stok problemlerinden dolayı satış portföylerini sınırlandırma yolunu seçtiler.
- Pandemi sürecinin Dergah Yayınları’nın yayın programına etkisi nasıl oldu?
Tabii yaşanan süreç bizi yayın programını frenlemeye mecbur etti. Şu anda yayın programımız 2-3 aylık bir öteleme ile uygulanabiliyor. Türkiye’deki kitap satışlarının neredeyse dörtte üçü test kitapları üzerinden gerçekleştiği için kültür kitabı yayınlayan yayınevleri zaten her zaman çok dikkatli olmak zorundadır. Böyle bir realite varken pandemi süreci ve süreçte dövizde yaşanan artış bizleri daha da temkinli davranmaya sevk ediyor.
Söyleşi: Öğr. Gör. CEM SÖKMEN