Pandemi kavramıya karşı karşıya olduğumuz, yaşam kalitemizi korumaya çalışırken bir yandan da sağlığımız için sürekli önlemler almak zorunda kaldığımız şu dönemde psikolojik sağlamlık teriminden de bahsetmemiz gerektiğini düşünüyorum.
“Psikolojik Sağlamlık” İçin Neler Yapabiliriz?
Önce bahis konumuzu biraz açalım; psikolojik sağlamlık; çok zor koşullara karşın kişinin bu olumsuz koşulların üstesinden başarıyla gelebilme ve uyum sağlayabilme yeteneği anlamına gelir. Psikolojik sağlamlık kavramı, Latince “resilire” kökünden türemiştir ve resilient; esnek ve elastik olma anlamına gelmektedir. Çeşitli kaynaklarda psikolojik sağlamlık; hastalıktan, depresyondan, değişimlerden ya da kötü durumlardan sonra kendini toplayabilme, incindikten, gerildikten sonra eski haline kolayca dönebilme; elastikiyet olarak tanımlanır.
Bu tanımı yaşadığımız pandemi dönemine uyarlarsak; kişilerin olası bir hastalık tehlikesine karşı önlemler alarak yaşamak zorunda olduğu, gerekli önlemleri almadıklarında ise hukuki ya da toplumsal yaptırımlarla yüzleşmek zorunda olduklarını görüyoruz. Bu durumun bir ileri safhasında bizzat Covid-19 taşıyıcısı olmuş kişiler ve onların yakınlarını gözlemliyoruz ki, yaşanan sürecin kişi ya da kişilerde bıraktıkları etki, hastalığın nasıl seyrettiğiyle oldukça bağlantılı. Fakat biz burada benzer olumsuzlukları yaşayan kişilerin farklı düzeylerde etkilenmesinin ve gösterdikleri tepkinin çeşitliliğinden yola çıkıyoruz. Bu noktada tekrar aynı terim çıkıyor karşımıza psikolojik sağlamlık.
Durum Olağandışı, Tepkimiz Olağan!
Koronavirüs salgını karşısında gösterdiğimiz tepkiler olağandışı bir olaya karşı gösterilen olağan tepkilerdir ve bunların yaşanması doğaldır, hissedilen olumsuz duygularla baş edebilmek, yeni duruma uyum sağlamak ve fiziksel sağlığı korumaya çalışırken ruh sağlığını da göz ardı etmemek için psikolojik sağlamlığımızı güçlendirmemiz gerekir. Peki bunun için neler yapabiliriz?
- Koronavirüs ile ilgili sağlıklı, güvenli bilgiler edinmeye özen gösterin. Sosyal medyanın etkin kullanıldığı günümüzde haber kaynaklarının seçimi önem kazanmaktadır. Yetkili kişi ve kurumlardan gelen bilgilere itibar etmek, farklı duyumları bahsettiğimiz güvenilir kaynaklardan teyit etmek pandemi döneminde artı önem kazanmıştır.
- Korunma yöntemleri hakkında bilgi edinin ve uygulayın. Riskli durum karşısında gerekli tedbiri almak kişiyi rahatlatır, burada önemli olan bilimsel gerçeklere dayalı tedbirleri gerektiği ölçüde uygulamaktır, kendinizi iyi hissetmek adına aldığınız önlemlerin çevrenize oranla sizi ve yaşantınızı daha çok etkilediğini farkettiğinizde güvenilir kaynaklar ışığında durumunuzu tekrar değerlendirin.
- Sağlıklı beslenmeye özen gösterin. Bu süreçtesağlıklı beslenme psikolojik iyi oluşun temel şartlarındandır. Öğünlerinizin düzenine dikkat edin, dengeli beslenirken aşırı kafein ve asitli içeçek tüketiminden kaçının.
- Spor yapın. Takım sporlarından kaçındığımız şu dönemde yürüyüş, koşu,jimnastik vb.fiziksel aktivitelere yönelmek hem vücut hem ruh sağlığı için yararlı olacaktır.
- Aile ve arkadaşlarla zaman geçirin. Sosyal destek ve çevreyle olumlu ilişkiler zorlu yaşam olayları karşısında en büyük güç kaynaklarımızdandır. Aileniz ve arkadaşlarınızla sosyal mesafe kurallarına uygun bireysel görüşmeler yapabilir ya da bu konuda online iletişim araçlarından faydalanabilirsiniz.
- Hobilerinize ağırlık verin ya da yeni hobiler geliştirin. El işi, mutfak sanatları, müzik, edebiyat gibi farklı ilgi alanlarına yönelebilir, eski hobilerinize devam ederken yenilerini de geliştirebilirsiniz. İnternet, mobil oyunlar, dizi ve filmlerin bu süreçte hepimizin hayatındaki yeri arttı, bu alanların çok keyifli olduğu da bir gerçek fakat değişik ilgilere yer açmak için de en uygun zamandayız sanki, ne dersiniz?
Psikolojik sağlamlık için bazen biraz destek almanız da gerekebilir, yukarıdaki önlemlerin yetmediğini hissettiğinizde bir uzmana başvurmaktan çekinmeyin.
Yukarıda bahsettiğimiz önerileri herhangi bir olumsuz yaşam olayı söz konusu değilken de uygulayabileceğimiz ve hem fiziksel hem ruhsal sağlığımızı güçlendirecek ipuçları olarak değerlendirebilirsiniz.
Hazırlayan: Rehberlik ve Psikolojik Danışman NUR AYDOĞDU